Me caso con mi novio y nos mudamos a España
Ik trouw met mijn vriend en we verhuizen naar Spanje
Als je al een tijdje Spaans leert, ben je vast al reflexieve werkwoorden tegengekomen: me llamo, te levantas, se ducha… In het begin voelt dat misschien een beetje onnatuurlijk. Zeker omdat we in het Nederlands veel van die werkwoorden niet wederkerend gebruiken.
We zeggen: “Ik douche” in plaats van “ik douche mezelf” of “ik klaag” in plaats van “ik beklaag me”. Maar in het Spaans zijn dit soort werkwoorden vaak reflexivos — wederkerend — en dat roept vragen op. Waarom moet het “me caso con Diego” zijn, en niet gewoon “*caso con Diego”? En hoe zit het met quejarse, mudarse, sentarse of llamarse?
In dit artikel leg ik het je uit, met voorbeelden die ik ook bespreek in aflevering 180 van mijn podcast. Luister de podcast aflevering hiernaast op Spotify en je vindt onderaan ook een handige tip om dit soort werkwoorden actief te oefenen.
Waarom zijn sommige Spaanse werkwoorden reflexief?
Een reflexief werkwoord betekent dat het onderwerp de actie op zichzelf uitvoert. Zoals in “ik was mezelf” (me lavo), of “zij kleedt zich aan” (se viste). Dat is vrij logisch bij dingen die je letterlijk met of aan jezelf doet. Maar in het Spaans zijn er ook reflexieve werkwoorden waarbij je je dat niet direct realiseert, omdat we ze in het Nederlands anders gebruiken.
Het is dus niet altijd één op één te vertalen.
Voordat ik je een aantal voorbeelden laat zien, eerst even een overzicht met de “wederkerende voornaamwoorden” zodat je nog beter ziet wat ik precies bedoel:
Wederkerende voornaamwoorden
- Me = me / mezelf
- Te = je/ jezelf
- Se = zich / zichzelf
- Nos = ons / onszelf
- Os = jullie (zelf)
- Se = zich / zichzelf
Verbos reflexivos, pero en holandés no
Wederkerende werkwoorden, maar in het Nederlands niet
- Casarse – trouwen
Me caso con Diego.
(Ik trouw met Diego.)
In het Nederlands zeggen we gewoon “ik trouw met”. Maar in het Spaans zeg je letterlijk iets als “ik verbind mezelf in het huwelijk met…”
Het werkwoord casarse is dus reflexief: me caso, te casas, se casa, enzovoort. En het gaat altijd samen met het voorzetsel con (met).
Een paar voorbeelden:
- Mis padres se casaron en 1985. – Mijn ouders zijn in 1985 getrouwd.
- ¿Te casas con él? – Ga je met hem trouwen?
- Mudarse – verhuizen
Diego y yo nos mudamos a España.
(Diego en ik verhuizen naar Spanje.)
Ook dit is reflexief in het Spaans. Letterlijk zou je kunnen denken aan “zich verplaatsen naar een andere plek”. Het gaat over jezelf ergens anders naartoe verplaatsen, vandaar me mudo, nos mudamos, enzovoort.
Voorbeelden:
- Mis abuelos se mudan a Valencia. – Mijn grootouders verhuizen naar Valencia.
- ¿Cuándo te mudas? – Wanneer verhuis je?
- Sentarse – gaan zitten
Me siento en la silla.
(Ik ga op de stoel zitten.)
Let op: me siento betekent dus “ik ga zitten”, niet “ik voel me” (hoewel dat ook me siento is — verwarrend!). In dit geval is het werkwoord sentarse, met een onregelmatige vervoeging (de -ie-klank in siento).
Voorbeelden:
- ¿Dónde te sientas normalmente en clase? – Waar ga je meestal zitten in de les?
- Los niños se sientan en el suelo. – De kinderen gaan op de grond zitten.
- Quejarse – klagen
Se queja mucho.
(Hij klaagt veel.)
In het Spaans gebruik je quejarse, wat je kunt zien als “zich beklagen”. In het Nederlands is dat wat ouderwets, maar in het Spaans heel normaal.
- Los clientes se quejan del servicio. – De klanten klagen over de service.
- ¿De qué te quejas ahora? – Waarover klaag je nu weer?
Als je per ongeluk zegt “él queja mucho”, begrijpt men je waarschijnlijk wel, maar grammaticaal klopt het dan niet. Toch is het goed om te onthouden dat je de betekenis vaak duidelijk maakt met de rest van de zin. Dus liever se queja, maar geen paniek als het even niet lukt.
- Levantarse – opstaan
Me levanto a las siete.
(Ik sta op om zeven uur.)
Dit werkwoord betekent letterlijk “zichzelf omhoog brengen”. In het Nederlands is het gewoon “ik sta op”, maar in het Spaans heb je die me nodig.
- ¿A qué hora te levantas? – Hoe laat sta je op?
- Los niños se levantan temprano. – De kinderen staan vroeg op.
- Llamarse – heten
Me llamo Diego.
(Ik heet Diego.)
Letterlijk: “ik noem mezelf Diego”. Dit is vaak het eerste reflexieve werkwoord dat je leert, maar het blijft bijzonder, omdat we het in het Nederlands helemaal niet reflexief zouden zeggen.
- ¿Cómo te llamas? – Hoe heet je?
- Mi hija se llama Sofía. – Mijn dochter heet Sofía.
Maak je niet te druk over foutjes
Wat ik vaak zie: cursisten blijven hangen op deze details en durven daardoor minder te spreken. Dat is zonde. Natuurlijk wil je het graag goed doen, maar dat hoeft niet meteen. Als jij me peino el pelo verwart met peino mi pelo, is dat geen ramp. Je boodschap komt heus wel over, en je leert het gaandeweg steeds beter.
Belangrijker is dat je peinar en pelo oppikt, en dat je oefent met zinnen maken waarin jij iets vertelt. Door die woorden actief te gebruiken in jouw context, gaan ze vanzelf beter op hun plek vallen.
Hoe kun je hiermee oefenen?
Oefen eens één of twee weken elke dag met dit soort werkwoorden.
Met welk van deze werkwoorden kun je zinnen maken die op jouw leven van toepassing zijn? Opstaan en gaan zitten doen we allemaal en je hebt vast ook een naam. Kies elke dag een ander werkwoord en maak daar vijf zinnen mee.
Schrijf ze op, of spreek ze in als je dat fijner vindt.
Bijvoorbeeld:
- llamarse – Vertel hoe je heet en ook de mensen in jouw omgeving.
- levantarse – Hoe laat sta jij op? En je huisgenoten? Wanneer sta je op uit je stoel of van de bank?
- mudarse – ga je verhuizen? Wanneer en waar naar toe? Ken je iemand anders die gaat verhuizen?
Enzovoort. Bedenk bij de verschillende werkwoorden uit dit artikel wat jij er mee kunt vertellen. Je zult merken dat het elke keer natuurlijker gaat aanvoelen.
Wil je dit actief oefenen in het Spaans?
Bij Taal.guru vinden we het belangrijk dat je veel meters maakt door te spreken, oefenen en fouten durven maken. Dat kan op verschillende manieren, bijvoorbeeld in de Club de Español:
- Flexibel meedoen met live lessen
- Persoonlijke lessen waarin we oefenen met onderwerpen die je zelf kunt indienen
- Gezellige en veilige omgeving om Spaans te oefenen
🎁 Wil je het zelf proberen?
Probeer de Club de Español nu 2 weken gratis uit!
👉 Klik hier om gratis mee te doen